Wat is IFS?

IFS (Internal Family Systems) is een vorm van psychotherapie en ontwikkeld door de Amerikaanse psychiater Dr. Richard Schwartz in de jaren ‘80 van de vorige eeuw.

‘IFS gaat ervan uit dat ons innerlijk uit verschillende delen bestaat. Elk deel kunnen we zien als een afzonderlijk stukje van onze persoonlijkheid met een eigen geschiedenis’.

Ieder deel ook zijn eigen ervaringen, gedachten, gevoelens en overtuigingen.

Al onze delen zijn waardevol totdat ze belast raken en een verwrongen rol op zich moeten nemen door situaties die zich voordoen in het begin van ons leven (Schwartz 2021). Het zijn vaak lastige situaties waarin - vaak jonge en dus kwetsbare - delen overspoeld en belast raken met emoties, verwarrende gedachtes en ondermijnende overtuigingen.

Vanaf het moment dat onze jongere delen belast raken ontwikkelen zich ook delen die als vanzelf een beschermende rol gaan aannemen. Deze beschermende delen zijn levensreddend voor de situatie waarin onze (jongere) delen zich op dat ogenblik bevinden maar brengen vooral nadelen met zich mee in ons latere leven. Deze delen weten niet dat ze vaak reageren vanuit situaties van vroeger en dat hun ooit beschermende taak nu niet meer nodig is, in ieder geval niet op de wijze waarop ze zich nú presenteren.

Een voorbeeld is een innerlijke criticus die ervan overtuigd is dat hij helpt door je te bekritiseren. Hij doet dit bijvoorbeeld om ervoor te zorgen dat je je gedrag aanpast, hij voorkomt dat je je schaamt. Hij weet alleen niet dat jij niet meer dat kleine meisje bent in die klas met pestkoppen maar een volwassen vrouw die niet meer in de situatie is van toen.

‘Door in gesprek te gaan met onze delen ontdekken we dat elk deel, hoe bijzonder het zich ook presenteert of reageert en hoe verborgen en pijnlijk ook, de beste bedoelingen heeft en verhelderende informatie voor jou bevat’.

Een belangrijk uitgangspunt van IFS is dan ook dat er geen slechte delen bestaan, ieder deel is welkom!

Waar IFS over gaat, is leren te vertragen en aandachtsvol contact te maken met de delen die ons dwarszitten. Door ze respectvol en vriendelijk te benaderen kan het verhaal zich ontvouwen, hoe ’t geleerd heeft wat ’t moest doen, ieder deel heeft daarbij zijn verborgen geschiedenis. We leren ze dan ook te zien als delen, niet wie we in totaliteit zijn.

Een deel reageert als ieder menselijk wezen, als het zich werkelijk gehoord en gezien voelt, zal het zich ontspannen waardoor er ruimte komt voor ons Zelf. Ons ‘beste Zelf’ of ‘diepste Zelf’ is een soort natuurlijke staat van zijn waarin we toegerust zijn met vertrouwen, speelsheid en compassie. Het zit dicht onder de oppervlakte van de beschermende delen, zodra er ruimte voor wordt gemaakt komt het vaak spontaan naar voren.

IFS gaat ervan uit dat het Zelf altijd - welke beschadiging je ook opliep - intact blijft, het hoeft alleen maar vrij te komen. Vanuit het Zelf kan op liefdevolle wijze contact gemaakt worden met onze beschermdelen en als deze ontspannen, ook met onze jongere delen. Als het Zelf in contact komt met de jongere delen in ons die verwond zijn geraakt, kan dit contact voor heling zorgen. En als onze jongere delen zijn geheeld kunnen hun beschermdelen hun belaste rol loslaten en hun (authentieke) waardevolle taak weer op zich nemen.